giardia u psa

Giardia u psa – objawy, leczenie, zapobieganie

Choroby pasożytnicze to jedne z częściej występujących dolegliwości u psów. Do najpowszechniejszych chorób spowodowanych przez pasożyty należy giardia u psa. Ta wywołana przez pierwotniaki choroba może doprowadzić do sporych szkód w organizmie, jeśli nie zostanie podjęte leczenie. Jak rozpoznać, że pies ma giardię i jak ją wyleczyć? Zapraszamy do artykułu po garść wiedzy.


Giardia u psa – co to jest

Na samym początku należy podkreślić, że prawidłowa nazwa choroby brzmi giardioza. Giardia to powszechnie stosowane uproszczone określenie tej dolegliwości. Nazwa ta wzięła się od pierwotniaka z grupy Giardia wywołującego chorobę. Mówimy więc, że pies ma giardię (pierwotniaki), która prowadzi do giardiozy. W grupie wiciowców Giardia znajduje się kilka gatunków Giardii, najczęściej spotykanym pierwotniakiem jest Giardia intenstinalis. Występuje on też pod innymi nazwami – Giardia lamblia, Giardia duodenalis lub, spolszczona nazwa, Ogoniastek jelitowy.

Giardia u psa wywołuje przede wszystkim dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Długotrwała choroba wyniszcza organizm poprzez uporczywe biegunki, a często i wymioty. Najbardziej narażone na zachorowanie na giardię są przede wszystkim młode psy, ale także starsze zwierzaki oraz te leczone środkami immunosupresyjnymi (podawanymi po przeszczepie oraz w leczeniu chorób alergicznych i autoimmunologicznych). Ryzyko zachorowania wzrasta w takich miejscach jak schronisko dla zwierząt czy hotelik dla psów.

Giardia lamblia u psa

Jak już wyżej wspomnieliśmy – pierwotniak wywołujący giardiozę nosi też nazwę Giardia lamblia i stąd wzięło się inne bardzo popularne określenie tego schorzenia – lamblioza, w skrócie nazywana lamblią. Często spotykamy się z zamiennym stosowaniem nazw choroby, warto tu jednak zaznaczyć, że zarówno giardia u psa, jak i lamblia u psa, to dokładnie to samo.

lamblia u psa

Jak dochodzi do zarażenia giardią u psa?

Pierwotniak Giardia bytuje w jelicie cienkim zwierzęcia pod postacią trofozoidu. Tam przyczepia się do powierzchni komórek nabłonkowych jelita i rozmnaża się bezpłciowo przez podział komórki. Cały proces namnażania się pierwotniaków jest bardzo intensywny. Następnie ogoniastek jelitowy (czyli giardia) przeobraża się w cysty, które z kolei są wydalane wraz z kałem. Cysty są odporne na warunki środowiskowe i poza organizmem są w stanie przeżyć nawet kilkanaście miesięcy. Lamblie bardzo lubią wilgotne środowiskowe, można więc spotkać je wszędzie tam, gdzie jest choć trochę mokro. Bytują zatem w kałużach, sadzawkach czy mokrej glebie.

giardia u psa przyczyny

Chwila psiej radości może skończyć się zarażeniem giardią.

Jak psy zarażają się lamblią?

Znając już proces namnażania się pierwotniaków oraz wiedząc, gdzie poza organizmem lubią bytować, łatwo wskazać sposoby zarażania się giardią przez psa. Do zarażenia dochodzi drogą pokarmową przez wprowadzenie doustnie inwazyjnych cyst pierwotniaków. Zwierzę może zarazić się giardią poprzez:

  • picie wody z kałuży,
  • kontakt z zanieczyszczoną glebą, np. tarzanie się, kopanie, zabawa,
  • styczność ze skażonymi odchodami,
  • wylizywanie swojego futra i łap po przebywaniu w miejscu, gdzie bytują cysty Giardii,
  • kontakt z przedmiotami psa z lamblią – zabawkami, miskami, szczotkami.

Ryzyko złapania giardii wzrasta, gdy puszczamy psa luzem, a nasz pupil uwielbia kąpać się w każdej kałuży i tarzać po ziemi. Również ryzykowna jest sytuacja, kiedy pies ma skłonność do koprofagii, czyli zjadania odchodów na spacerze. Bardziej narażone na giardię są psy przebywające w dużych skupiskach (schroniska, hoteliki, hodowle), jednak – jak widać – każdy pies może mieć styczność z cystami. Nawet najbardziej zadbany pies domowy może być nosicielem lamblii.

pies ma lamblie

Giardia u psa objawy

Największa trudność z rozpoznaniem choroby jest taka, że u większości zwierząt giardia nie daje żadnych symptomów. Objawy giardii widoczne są zazwyczaj u młodych psów, u staruszków lub u zwierząt z ograniczoną odpornością.

Lamblia objawy może dawać:

  • nagłe – ostra postać choroby,
  • czasowe – nawracająca lamblioza,
  • ciągłe – postać chroniczna giardiozy.

Najczęstsze objawy giardii u psa to:

  • biegunka bądź luźne stolce o konsystencji papki i jasnożółtej barwie,
  • domieszka krwi lub śluzu w kale,
  • bardzo nieprzyjemna woń kału,
  • wymioty,
  • wzdęcia,
  • bóle brzucha,
  • widoczna utrata wagi przy zachowaniu normalnego apetytu,
  • odwodnienie,
  • gorączka,
  • zmiany skórne o podłożu alergicznym.

Jak widać więc, objawy giardiozy dotykają głównie układu pokarmowego i mocno osłabiają organizm. Zwłaszcza młodemu psu ciężko pokonać chorobę. Wiele wewnętrznych chorób pasożytniczych daje objawy pokarmowe, jednak biegunki przy giardii są bardzo charakterystyczne. Zauważalne jest też spore chudnięcie psa lub brak przybierania na wadze mimo wprowadzania dodatkowych porcji żywieniowych. Brak apetytu przy giardii może wystąpić już w momencie mocnego osłabienia psa i gorączki. W postaci przewlekłej giardiozy może jeszcze dojść do niedokrwistości.
Pamiętajmy też, że osłabiony pies ma również mniejszą odporność na inne choroby. Dlatego prawidłowe rozpoznanie i leczenie lambliozy jest tak ważne.

lamblia u psa jak rozpoznać

Wizyta u weterynarza to podstawa w prawidłowym rozpoznaniu giardii. 

Lamblia u psa – jak rozpoznać?

Jeśli występują u psa wyraźne objawy, dość szybko pada podejrzenie właśnie na zakażenie lamblią. Bez charakterystycznych symptomów jednak ciężko domyślić się, że nasz pies choruje na giardię. Na pewno naszą czujność powinna przykuć utrata wagi psa. Oczywiście również biegunki czy wymioty zawsze powinny zapalić nam ostrzegawczą lampkę. Przy podejrzeniu inwazji pierwotniaków Giardia weterynarz przeprowadza odpowiednie badanie. Taką diagnostykę warto też wykonać u psa bez żadnych objawów, ale gdy mógł mieć styczność z chorym zwierzęciem. Czyli np. po adopcji psa ze schroniska, po wizycie w psim hotelu czy po błotnej kąpieli na spacerze. Warto też zdawać sobie sprawę, że człowiek może przenieść giardię np. na bucie. Dlatego polecamy, by osoby pracujące w schroniskach i wolontariusze szczególnie dbali o higienę i regularnie sprawdzali swoje domowe psy pod kątem giardii.

Diagnostyka giardii wcale nie jest łatwa, ze względu na to, że dostępne metody badań dość często dają fałszywe wyniki. Lekarz weterynarii ma do wyboru kilka metod diagnostycznych – badanie mikroskopowe, badanie kału PCR, szybki test ELISA lub test immunochromatograficzny. Najczęstszą stosowaną metodą jest badanie kału. Można w nim wykryć charakterystyczne dla pierwotniaka białko – glikoproteinę GSA65, a także cysty i trofozoity. Warto wiedzieć, że cysty wydalane są z organizmu psa okresowo co kilka dni. Dlatego też zaleca się pobrać trzy próbki kału w odstępach trzydniowych.

Z kolei w badaniu surowicy krwi można zauważyć swoiste przeciwciała skierowane przeciwko pierwotniakom Giardia w klasie IgM i IgG. Przeciwciała klasy M wytwarza 100% zarażonych zwierząt, natomiast przeciwciała klasy G około 70% chorych osobników. Dużą popularność zdobywają specjalne testy ELISA, które dają wynik już po chwili. Warto jednak pamiętać, że żaden test nie daje stu procentowej pewności.

Giardia u psa leczenie

Kiedy już udało się potwierdzić, że pies ma giardię, rozpoczyna się długotrwały proces leczenia. Przede wszystkim leczenie opiera się na podawaniu leków przeciwpasożytniczych. Istnieje kilka rodzajów terapii i schematów działania. Nie każdy lek na giardię będzie skuteczny na danego psa, często zatem terapia giardii przypomina leczenie metodą prób i błędów. Gdy jeden lek okazuje się nieskuteczny, sięgamy po kolejny.

Jedną z możliwych i często wybieranych terapii jest podawanie fendbendazolu przez pięć dni. Gdy po pięciu dniach w kale wciąż obecne są cysty pierwotniaka, można powtórzyć kurację. Inny sposób leczenia giardiozy to stosowanie przez trzy dni leków zawierających: febantel, pyrantel i prazikwantel. Dość dobre efekty daje również przyjmowanie metronidazolu bądź tinidazolu. Niestety, giardia ma zdolność uodparniania się na leki, co jeszcze dodatkowo utrudnia terapię.

leczenie lamblii

W leczeniu giardii pomocne są kąpiele. 

W leczeniu giardii ważne są także kąpiele psa w szamponie zawierającym np. diglukonian chlorheksydyny. Dzięki temu pozbędziemy się ewentualnych pierwotniaków z sierści i łap psa. Niezwykle istotne jest też dokładne czyszczenie legowiska psa, misek, zabawek i wszystkiego, z czym zwierzę ma kontakt. Posiadanie psa z giardią w domu nakłada na nas reżim sanitarny i obowiązek ścisłego dbania o higienę mieszkania oraz wszystkich domowników. Jeśli u domowego pupila stwierdzono giardię, zaleca się profilaktyczne przebadanie opiekunów i ewentualne rozpoczęcie leczenia.

Giardia u psa a człowiek – czy człowiek może zarazić się giardią od psa?

Obecność giardii u psa i nieleczona giardioza wyniszczają organizm zwierzęcia, dlatego konieczne jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia. Zdiagnozowanie giardii jest też niezwykle ważne z punktu widzenia ludzi, bowiem człowiek może zarazić się giardią od psa. Giardioza należy do zoonoz, czyli chorób przenoszących się ze zwierzęcia na człowieka. Także człowiek będący nosicielem Giardii może zarazić nią swojego zwierzaka. Lamblioza jest potocznie nazywana chorobą brudnych rąk, a do zakażenia może dojść po zabawie z psem, po głaskaniu czy po buziakach, czyli polizaniu twarzy. Dlatego właśnie dbanie o higienę i częste mycie rąk jest tak ważne. Giardia jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci, ponieważ może zahamować ich rozwój psychofizyczny na skutek ograniczonego przyswajania niezbędnych witamin i minerałów.

Z kolei człowiek może przynieść giardię do domu również na butach czy ubraniu. Zwłaszcza, że duży odsetek psów jest bezobjawowym nosicielem giardii, a wciąż za mało właścicieli psów sprząta po swoich pupilach. I tak właśnie pierwotniaki Giardii bytują w glebie, po której chodzimy każdego dnia. Cysty giardii znajdziemy też na owocach i warzywach, dlatego należy je umyć przed spożyciem.

giardia u psa a człowiek

Czy człowiek może zarazić się giardią od psa? Niestety tak…

Giardia lamblia u psa – jak zapobiegać?

Nie da się uchronić całkowicie psa przed zarażeniem giardią. Pierwotniaki te są wszędzie wokół nas, a sporo psów bezobjawowo roznosi giardię. Możemy jedynie zmniejszyć ryzyko złapania lamblii, poprzez pilnowanie psa podczas spacerów. Nie pozwalajmy psu na picie wody z kałuży czy tarzanie się po trawie. Jeśli nasz pies uwielbia takie zabawy, a my nie chcemy odbierać mu tych chwil szczęścia, to pamiętajmy, by regularnie kąpać psa w domu i profilaktycznie badać go u weterynarza. Koniecznie pilnujmy, aby zwierzak nie zjadał na spacerze odchodów i nie pozwalajmy mu bawić się zabawkami innego psa. Nawet jeśli jest to pies sąsiadów czy znajomych i wygląda jak okaz zdrowia. Pamiętajmy bowiem, że giardii zazwyczaj nie widać na pierwszy, a nawet drugi rzut oka.

Dbajmy także o swoją higienę, myjmy regularnie ręce, płuczmy warzywa i owoce przed spożyciem. I choć brzmi to wszystko jak banał i oczywistość, to jednak może to uchronić nas i naszych pupili przed długotrwałymi problemami zdrowotnymi i powikłaniami. Bezwzględnie udajmy się do lekarza weterynarii, gdy tylko zauważymy jakieś niepokojące objawy i koniecznie powiedzmy mu o zwyczajach naszego psa (kąpiele w kałużach, tarzanie się w błocie, koprofagia). Te informacje mogą przyspieszyć postawienie prawidłowej diagnozy i szybsze rozpoczęcie leczenia.