Choroby tarczycy już od ładnych kilku lat uznawane są za jedną z chorób cywilizacyjnych XXI wieku, a prym wiedzie w tym niedoczynność tarczycy. Warto sobie uświadomić, że problemy z tarczycą dotykają nie tylko ludzi, ale także psy. Obecnie niedoczynność tarczycy u psa to jedno z częściej diagnozowanych schorzeń u czworonogów. Jak rozpoznać niedoczynność tarczycy u psa i jak ją leczyć? Zapraszamy do artykułu.
Niedoczynność tarczycy u psa – skąd się bierze?
Na wstępie wyjaśnimy sobie, za co w organizmie psa (i nie tylko) odpowiada tarczyca. To jeden z najważniejszych gruczołów, który zajmuje się produkcją hormonów – T3 (trójjodotyroniny) i T4 (tyroksyny). Hormony te są niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu. Do ich zadań należy między innymi regulowanie funkcjonowania skóry i kontrolowania aktywności metabolicznej komórek.
Praca tarczycy może być zaburzona na jeden z dwóch sposobów. Gruczoł ten może produkować zbyt dużo hormonów i wtedy mamy do czynienia z nadczynnością tarczycy. Znacznie częściej jednak zdarza się, że tarczyca nie pracuje wystarczająco wydajnie i wytwarza za mało hormonów – wtedy mówimy o niedoczynności tarczycy. Schorzenie to nosi też nazwę hipotyroidyzmu. Niedoczynność tarczycy u psa jest chorobą metaboliczną, która rzutuje na stan całego organizmu.
Przyczyny niedoczynności tarczycy u psa
Mimo że zaburzenia hormonalne są już tak powszechne, to jednak do dziś nie udało się ustalić bezpośredniej przyczyny występowania niedoczynności tarczycy. Jako najczęstszy powód choroby wskazuje się limfocytarne zapalenie tarczycy. Schorzenie to z kolei doprowadza do zmian w tarczycy i w konsekwencji do obniżonej produkcji hormonów, a nawet do zaniku gruczołu. Jako inne przyczyny niedoczynności tarczycy u psów wskazuje się również złą dietę, stres i jakość powietrza.
Szacuje się, że niedoczynność tarczycy częściej dopada psy w średnim wieku, sterylizowane suczki oraz psy następujących ras: golden retriever, labrador retriever, pinczer, airedale terier, beagle, bokser, seter irlandzki, gordon seter, owczarek niemiecki, jamnik, chow chow, nowofundland, doberman, sznaucer i buldog angielski.
Podsumujmy więc – za niedoczynność tarczycy u psa może odpowiadać:
- choroba autoimmunologiczna – przeciwciała skierowane są przeciwko tkankom i wywołują stan zapalny tarczycy (tzw. zapalenie tarczycy o podłożu immunologicznym);
- zła i niezbilansowana dieta – nadmiar zbóż, skoki cukru, przekarmianie psa;
- geny u niektórych ras;
- stosowanie kolczatek i obroży zaciskowych – powodują stale podrażnioną szyję i nawracające stany zapalne;
- guz tarczycy;
- promieniowanie;
- wrodzona niedoczynność tarczycy (niezwykle rzadko);
- guz przysadki mózgowej (tzw. niedoczynność wtórna).
Niedoczynność tarczycy u psa – objawy
Zaburzenia w pracy tarczycy mają wpływ na cały organizm. W zależności jednak od nasilenia choroby, objawy mogą być bardziej lub mniej widoczne. Często niedoczynność tarczycy u psów przez długi czas nie daje żadnych zauważalnych gołym okiem symptomów. Jako pierwsze objawy zazwyczaj widoczne są zmiany skórne. Do objawów dermatologicznych zatem zaliczamy: łuszczenie naskórka, częściowe wyłysienia, wypadanie sierści, przebarwienia na skórze lub sierści, wyraźnie pogorszoną jakość sierści oraz drożdżycę skóry.
Nieleczona przez długi czas chora tarczyca może doprowadzić do zaawansowanych zmian skórnych.
Charakterystyczne dla niedoczynności tarczycy są także objawy metaboliczne. Możemy więc zaobserwować, że pies przybiera na wadzę mimo zbilansowanej diety i odpowiedniej dawki ruchu. Niestety, nadwaga i otyłość wciąż jeszcze przez wielu opiekunów są odbierane jako oznaka troski o zwierzę, a nie zaniedbania groźnego dla zdrowia i życia pupila. Niedoczynność tarczycy u psa powoduje także wyraźny brak energii, ospałość, niechęć do lubianych dotąd czynności (spacery, zabawa). Czasem pies z chorą tarczycą może mieć spowolnioną akcję serca albo zaburzenia w cyklu płciowym.
W wielu przypadkach niedoczynność tarczycy u psa zostaje rozpoznana przypadkiem. Albo podczas rutynowego badania krwi, albo kiedy pies wyraźnie słabnie i szuka się przyczyny w różnych badaniach. Dlatego też tak ważne są regularne badania kontrolne, które zasygnalizują nam już na wczesnym etapie, że coś niedobrego zaczyna się dziać z tarczycą naszego zwierzaka.
Zatem uporządkujemy, jakie objawy mogą występować przy niedoczynności tarczycy u psa:
- pogorszenie stanu sierści, nadmierne jej wypadanie,
- pojawiające się wyłysienia lub łupież,
- zmieniony wyraz pyska psa – wydaje się bardziej smutny (ze względu na zatrzymanie wody w organizmie),
- apatia, niechęć do wysiłku fizycznego,
- częste i długie drzemki,
- przybieranie na wadze bez wyraźnego powodu,
- polidypsja (nadmierne pragnienie),
- wrażliwość na zmiany temperatury, szukanie ciepłych miejsc,
- zmiany behawioralne – np. pies staje się bardziej niespokojny, może reagować agresją na widok psów lub ludzi.
Rozpoznanie choroby tarczycy u psa
Diagnostyka w przypadku chorób tarczycy nie jest skomplikowana. Już samo zwykłe badanie krwi nakierunkuje nas na problem z tarczycą. Wtedy zaleca się wykonanie badania krwi z profilem tarczycowym, z którego dowiemy się dokładnie, jakie stężenie hormonów występuje w psim organizmie. Konieczne jest ustalenie poziomu hormonu tarczycy (T4) i hormonu tyreotropowego (TSH). Przy niedoczynności tarczycy występuje podwyższony poziom TSH oraz obniżony T4 i T3.
Niedoczynność tarczycy u psa – leczenie
Na początek mało przyjemna informacja – niedoczynności tarczycy nie da się wyleczyć. Na szczęście prawidłowa diagnoza i dobór leków pozwala na zahamowanie rozwoju choroby i przede wszystkim eliminuje uciążliwe dla psa objawy tego schorzenia. Niedoczynność tarczycy u psa pozwala mu na normalne życie. Pod warunkiem oczywiście, że w porę rozpoczęliśmy leczenie i nie przerywamy kuracji po ustaniu objawów. Leki na tarczycę pies musi przyjmować już do końca życia.
Należy również regularnie badać psu poziom hormonów tarczycy we krwi tak, by móc dopasować odpowiednią dawkę leków. Może się bowiem okazać, że z czasem konieczne będzie zwiększenie dawki. O tym decyduje jednak wyłącznie lekarz weterynarii na podstawie wyników badań i stanu zdrowia psa.
Przy niedoczynności tarczycy pies wymaga odpowiedniej diety.
Jak postępować z psem z chorą tarczycą?
Diagnoza niedoczynności tarczycy u zwierzaka to nie koniec świata i nie ma powodów do paniki. Z tą chorobą pies może normalnie funkcjonować i żyć jeszcze długie lata. Bezwzględnie należy stosować się do zaleceń weterynarza i podawać psu przepisane leki na tarczycę. Zazwyczaj kuracja polega na przyjmowaniu przez psa leków dwa razy dziennie – rano i wieczorem. Drugim ważnym krokiem przy psie z chorą tarczycą są systematyczne badania krwi.
Dieta dla psa z chorobą tarczycy
Warto też przyjrzeć się diecie pupila i w razie potrzeby zmienić przyzwyczajenia żywieniowe. Ze względu na to, że przy niedoczynności tarczycy psy często tyją, należy ograniczyć porcje jedzenia i dobrać zbilansowaną karmę opartą na mięsie i warzywach. Z diety psa trzeba wykluczyć za to zboża, soję i kukurydzę. Oczywiście wykluczamy też wszelkie tłuste smaczki i posiłki z ludzkiego stołu. Są one bowiem dla psa zazwyczaj bombą kaloryczną. Zatem rozsądna niskotłuszczowa dieta to zdecydowanie coś, czego potrzebuje pies zmagający się z niedoczynnością tarczycy.
Jeśli leki są dobrze dopasowane, a dieta odpowiednio dobrana, pies może uczestniczyć w aktywności fizycznej tak samo jak zdrowe psy. Należy tylko zwracać uwagę na samopoczucie i kondycję danego dnia i nie zmuszać psa do wysiłku, na który nie ma ochoty.