skręt żołądka u psa

Skręt żołądka u psa – przyczyny, objawy, pierwsza pomoc

Jedną z najgroźniejszych dolegliwości jest rozszerzenie i skręt żołądka u psa. Gdy dojdzie do skrętu, życie zwierzaka jest realnie zagrożone i tylko nasza szybka interwencja jest w stanie uratować psa. Dlatego tak ważne jest, by móc prawidłowo rozpoznać objawy skrętu żołądka i wiedzieć, jak zareagować w takiej sytuacji.

Czym jest skręt żołądka u psa?

Na początek kilka słów wyjaśnienia, co to jest skręt żołądka u psa. Jak sama nazwa sugeruje – żołądek obraca się wokół własnej osi i zmienia swoje anatomiczne położenie. Żołądek zazwyczaj skręca się i obraca o 180 stopni, chociaż zdarza się także obrót o 360 stopni. Zwykle obrót ten jest zgodny z kierunkiem wskazówek zegara, jednak nie jest to żadną regułą. Najczęściej skręt poprzedzony jest rozszerzenia żołądka, co jeszcze bardziej komplikuje sytuację. Wynika to z faktu gromadzenia się w żołądku pokarmów, płynów i gazów, które nie mają możliwości przedostania się do jelit lub przełyku. W niektórych przypadkach skrętu i rozszerzenia żołądka ciągnięta jest jeszcze śledziona.

Skręt a rozszerzenie żołądka u psa

Aby prawidłowo udzielić pomocy psu, należy wiedzieć, czym różni się samo rozszerzenie żołądka od skrętu. Rozszerzenie, inaczej też wzdęcie żołądka, to nic innego jak nagromadzenie w żołądku nadmiernej ilości gazów i płynów. Rozszerzenie żołądka wymaga błyskawicznej interwencji u weterynarza, natomiast jest łatwiejsze w leczeniu i lepiej rokuje na przyszłość. Zatem zarówno w przypadku rozszerzenia, jak i skrętu żołądka musimy jak najszybciej udać do kliniki weterynaryjnej, by ratować zdrowie i życie pupila.

Do dziś nie udało jednoznacznie ustalić, co jest pierwsze – rozszerzenie czy skręt żołądka u psa. W wielu przypadkach to właśnie skręt jest pierwszy i to on, poprzez zatkanie żołądka i postępujące w nim procesy fermentacji treści pokarmowej, powoduje rozszerzenie. Zdarza się jednak, że rozszerzenie żołądka występuje bez skręcenia się żołądka. Rozszerzenie jest wówczas wynikiem aerofagii, czyli nadmiernego połykania powietrza.

skręt żołądka u psa przyczyny

Przyczyny skrętu żołądka

Chociaż skręt żołądka u psa jest niestety dość częstą przypadłością, nie udało się jeszcze wskazać bezpośredniej przyczyny jego pojawiania się. Znamy natomiast czynniki ryzyka, które mogą przyczyniać się do rozszerzenia i skrętu żołądka. Jako główne czynniki wskazać można cechy fizyczne psa, nawyki żywieniowe i charakterystykę żołądka danego psa.

  • Psy ras dużych i olbrzymich
  • Nadwaga lub niedowaga
  • Podeszły wiek
  • Głęboka klatka piersiowa
  • Niewłaściwa dieta
  • Przyjmowanie naraz zbyt dużej porcji jedzenia
  • Mała częstotliwość karmienia (jeden duży posiłek w ciągu dnia)
  • Nawyk szybkiego jedzenia, połykania pokarmu
  • Stres
  • Aktywność fizyczna po jedzeniu
  • Usunięcie śledziony
  • Zaburzenia w pracy żołądka

Budowa, wielkość i uwarunkowania genetyczne psa mają duże znaczenie w przypadku ewentualnego rozszerzenia i skrętu żołądka. Należy jednak pamiętać, że skręt pojawia się również u małych psów i nie jest zarezerwowany wyłącznie dla dużych ras. Ogromny wpływ na możliwość wystąpienia skrętu lub rozszerzenia żołądka mają nawyki żywieniowe. Do skrętu zatem może dojść po obfitym posiłku, po intensywnej zabawie lub wyjściu na spacer zaraz po jedzeniu czy też w wyniku łapczywego połykania pokarmu.

Do czynników żołądkowych, które mogą wywoływać skręt żołądka u psa zaliczamy zwiększone stężenie gastryny, zmniejszoną motoryka żołądka i opóźnione jego opróżnianie. Często mówi się także, że splenektomia, czyli usunięcie śledziony, może podnosić częstotliwość skrętu i rozszerzenia żołądka u psa, ale nie mamy na to jednoznacznych badań. Z pewnością jednak warto zachować szczególną ostrożność, jeśli mamy psa po splenektomii.

przyczyny skrętu żołądka u psa

Takie szaleństwa tuż po jedzeniu mogą doprowadzić do skrętu żołądka. 

Skręt żołądka u psa – objawy

Opiekuna psa najczęściej zaczynają niepokoić nieproduktywne odruchy wymiotne i właśnie z takimi objawami zgłaszają się do weterynarza. Ponadto charakterystyczne dla skrętu żołądka są mdłości, nadmierne ślinienie się i powiększony obrys powłok brzusznych. U psa cierpiącego na skręt żołądka wyraźnie powiększa się przednia okolica brzucha. Jednocześnie nad tym miejscem nasila się wypuk bębenkowy. Poza tym pies robi się coraz bardziej osowiały i zaniepokojony, kładzie się na boku i ma przyspieszony oddech.

Objawy skrętu żołądka to szereg mniej i bardziej charakterystycznych zachowań u psa. Zaliczamy do nich zatem:

  • nieproduktywne odruchy wymiotne (pies nie ma czym wymiotować);
  • mdłości;
  • nadmierne ślinienie się;
  • powiększony brzuch;
  • niepokój;
  • postępujące osłabienie;
  • zwiększona liczba oddechów;
  • przyjmowanie pozycji leżącej na boku;
  • słabo wyczuwalne tętno na tętnicach obwodowych;
  • bladość błon śluzowych;
  • oziębienie kończyn;
  • wydłużony czas włośniczkowy;
  • gorączka;
  • przyspieszona praca serca.

Jak rozpoznać skręt żołądka u psa

Jak widać więc objawów skrętu żołądka jest sporo, jednak nie wszystkie zwierzęta pokazują je tak wyraźnie. Często dochodzi do zbagatelizowania pierwszych symptomów, takich jak mdłości czy odruchy wymiotne. Błędnie zakładamy, że pies czymś się struł i samo mu przejdzie. Przy skręcie lub rozszerzeniu żołądka stan zwierzęcia bardzo szybko się pogarsza, zatem gwałtowne załamanie kondycji psa powinno nas zaalarmować. W takiej sytuacji nie ma na co czekać i trzeba bez zastanowienia gnać do weterynarza. Każda minuta przy skręcie żołądka jest na wagę złota. Opiekunowie zwierząt zauważają, że coś złego dolega pupilowi, gdy wykończony kładzie się na boku i ciężko oddycha. A trzeba sobie uświadomić, że u psów przyjmujących już pozycję leżącą ryzyko śmierci jest ponad 4 razy wyższe niż u psów chodzących.

Jeśli w porę uda nam się dotrzeć do kliniki, weterynarz przeprowadza wywiad i bada pacjenta. Objawy kliniczne, takie jak powiększone powłoki brzuszne i wypuk bębenkowy na skutek opukiwania dają zazwyczaj jednoznaczną diagnozę. Idealnie byłoby wykonać zdjęcie rentgenowskie, które dałoby odpowiedź, czy mamy do czynienia ze skrętem żołądka czy z rozszerzeniem. Niestety, rzadko jest czas na takie badanie, gdy w grę wchodzi ratowanie życia psa.

skręt żołądka jak rozpoznać

Pierwsza pomoc przy skręcie żołądka

Przy niepokojących objawach wskazujących na skręt żołądka u psa nie jesteśmy w stanie samodzielnie pomóc psu. Skręt żołądka bowiem wymaga interwencji chirurgicznej. Pierwsza pomoc ze strony opiekuna zwierzaka polega zatem na jak najszybszym zabraniu psa do weterynarza. Dobrze też zadzwonić do lecznicy i uprzedzić lekarza, że pojawimy się z pacjentem w ciężkim stanie. Pozwoli to weterynarzowi przygotować się do zabiegu i dzięki temu nie będzie tracić cennych minut.

leczenie skrętu żołądka u psa

 

Tylko szybka interwencja weterynarza może uratować życie psa cierpiącego na skręt lub rozszerzenie żołądka. 

Skręt żołądka u psa – leczenie

Jeśli pies sygnalizuje skręt lub rozszerzenie żołądka, ale jego stan jest stabilny, weterynarz może wykonać badanie radiologiczne. Zdjęcie rentgenowskie da odpowiedź, czy doszło do skrętu czy rozszerzenia. Takie badanie jednak jest możliwe dopiero po ustabilizowaniu pacjenta. A niestety, ale często opiekunowie przybywają do lecznicy, gdy stan psa jest już bardzo ciężki.

Leczenie skrętu żołądka u psa rozpoczyna się od zwalczenia objawów wstrząsu oraz dekompresji żołądka (gastrocentezy). Jeśli to konieczne, to wykonuje się płukanie żołądka i zakłada sondę żołądkową. Następnie można już przystąpić do operacji, która jest jedynym skutecznym sposobem na leczenie skrętu żołądka. Celem zabiegu chirurgicznego jest odkręcenie żołądka, ocena stanu ściany żołądka i stanu śledziony oraz gastropeksja, czyli przyszycie żołądka do ściany jamy brzusznej.

Operacja polega na otwarciu jamy brzusznej, repozycji skrętu i ocenie, w jakim stanie znajdują się narządy wewnętrzne. Czasem konieczna jest splenektomia (usunięcie śledziony), gastrotomia (rozcięcie żołądka w celu pozbycia się treści pokarmowej) lub częściowa gastrektomia (częściowe usunięcie żołądka, gdy doszło do martwicy). Niezwykle istotnym elementem zabiegu chirurgicznego jest gastropeksja, która ma zapobiegać kolejnemu skrętowi. Po zabiegu zazwyczaj też zostawia się sondę nosowo-żołądkową, która ma zapewniać drenaż żołądka w czasie pooperacyjnym.

Rokowania po skręcie żołądka

Po operacji rokowania są dość ostrożne. Nawet przeprowadzona dość szybko interwencja chirurgiczna nie daje pewności, że nie doszło do nieodwracalnych zmian u psa. Niestety, ale nawet po operacji istnieje zagrożenie życia. Decydująca zazwyczaj jest pierwsza doba, dlatego bezwzględnie zaleca się stałą obecność przy zwierzęciu. Do zaleceń po operacji należy głodówka przez 24 godziny, a potem podawanie niewielkiej ilości wody. W kolejnych dniach można podawać małe ilości lekkostrawnego pokarmu, oczywiście po konsultacji z weterynarzem prowadzącym. Po operacji zdarza się, że konieczne są kroplówki, a po upływie około dwóch tygodni lekarz zdejmuje szwy. Cały czas zaleca się dużą ostrożność i nie pozwalanie psu na wysiłek. Po kilku tygodniach, gdy stan psa się ustabilizuje, dobrze zrobić szereg badań.

Jak zapobiegać skrętowi i rozszerzeniu żołądka?

Skręt żołądka u psa lub rozszerzenie należą do bardzo poważnych dolegliwości, które stanowią wysokie zagrożenie dla zdrowia i życia. Dlatego tak istotne jest, by zapobiegać skrętowi. Jeśli chcemy uniknąć skrętu i rozszerzenia żołądka, musimy przestrzegać kilku zasad:

  • karmienie mniejszymi porcjami 2 razy dziennie;
  • zapewniamy psu spokój przy jedzeniu (by nie połykał jedzenia w stresie);
  • unikanie ruchu po jedzeniu (przynajmniej godzinę po posiłku);
  • stawiamy miskę na podłodze, a nie na podwyższeniu;
  • wielkość karmy dobieramy do wielkości psa – unikamy dużych kawałków;
  • nie podajemy psu kości;
  • czasem zaleca się lekkie zwilżenie karmy suchej wodą.

U psów predysponowanych genetycznie do skrętu żołądka (rasy duże i olbrzymie) warto rozważyć profilaktyczną gastropeksję. Psy po skręcie żołądka powinny być do końca życia na lekkostrawnej diecie. U takich psów stosuje się również leki prokinetyczne, które pobudzają perystaltykę przewodu pokarmowego oraz leki zapobiegające pienieniu się treści pokarmowej. Przy każym psie – nie tylko po skręcie żołądka – należy bezwględnie unikać produktów, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia i życia zwierzęcia. Listę zakazanych produktów znajdziecie w naszym wpisie Co może, a czego nie może jeść pies.