Psy, podobnie jak ludzie, często cierpią na różne dolegliwości żołądkowe. Powszechnym zjawiskiem są wymioty u psa o różnym nasileniu i częstotliwości. Powody, przez które pies wymiotuje są przeróżne – niektóre błahe, a inne bardzo poważne. Warto więc wiedzieć, jakie są przyczyny wymiotów u psa, jakie są ich rodzaje i przede wszystkim jak pomóc zwierzakowi cierpiącemu na problemy żołądkowe.
Dlaczego pies wymiotuje?
Sytuacji, w jakich pies wymiotuje, jest mnóstwo. Trudno określić jedną czy dwie przyczyny pojawienia się wymiotów u psa. Jako wymioty u psa definiujemy zaś nagłe opróżnianie żołądka i jelit przez jamę ustną. Wymioty – tak samo jak u ludzi – stanowią naturalny odruch obronny organizmu, który ma za zadanie pozbyć się szkodliwych substancji lub drobnoustrojów. Za sprawą wymiotów potencjalnie groźne substancje nie dostaną się do krwiobiegu, co byłoby bardzo niebezpieczne. Pies wymiotuje także, gdy zje zbyt szybko i zbyt łapczywie pokarm i gdy coś zalega mu na żołądku. Wymioty u psa stanowią również bardzo częsty objaw wielu chorób.
Dlatego też ważne jest ustalenie dokładnej przyczyny wymiotów, aby pomóc psu i właściwie się nim zaopiekować. Przy ocenie powodów wymiotów u psa trzeba zwrócić uwagę na częstotliwość ich występowania i ich wygląd.
Wymioty u psa – przyczyny
Jak już wspomnieliśmy, przyczyn mdłości i zwracania treści żołądkowej jest wiele. Mogą to być powody bardzo błahe, a mogą też oznaczać groźną chorobę i stan realnie zagrażający życiu.
Do najczęstszych przyczyn wymiotów u psa należą:
- przejedzenie,
- zbyt łapczywe połykanie pokarmu,
- zatrucie substancjami toksycznymi (trutki, detergenty, rośliny trujące, zepsute jedzenie),
- niektóre leki,
- alergia pokarmowa,
- choroby wątroby lub nerek,
- skręt żołądka,
- choroba lokomocyjna,
- nudności po narkozie,
- pasożyty (np. giardia),
- nowotwory,
- zaburzenia hormonalne,
- ropomacicze,
- choroby zakaźne (np. nosówka i parwowiroza),
- zapalenie trzustki lub niewydolność trzustki,
- zapalenie jelit lub żołądka,
- zaburzenia perystaltyki,
- zapalenie ślinianek,
- zespół porannych wymiotów,
- zapalenie otrzewnej,
- choroby układu nerwowego,
- udar cieplny,
- problemy behawioralne.
Wymioty u psa towarzyszą wielu chorobom, przez co trudno jednoznacznie na początku ocenić, co zwiastują. Niezbędne są zatem dalsze badania (krew, diagnostyka obrazowa), aby wykluczyć nowotwór, zapalenie trzustki i wątroby bądź obecność pasożytów.
Wymioty u psa – objawy
Warto też podkreślić, że same wymioty, czyli zwrócenie treści żołądkowej, to niejedyne symptomy tego, że pies cierpi z powodu układu pokarmowego. Tuż przed wymiotami pies staje się osowiały, apatyczny i niespokojny. Może nerwowo rozglądać się i kręcić, może też usiąść w charakterystycznej pozycji lub zastygnąć na stojąco. U psa może dojść do nudności, nadmiernego ślinienia się, mlaskania, dyszenia albo gwałtownego podjadania trawy. W rzadkich przypadkach u psa mogą pojawić się drgawki przypominające atak padaczki.
Przyczyny wymiotów u psa mogą być zarówno błahe, jak i bardzo poważne.
Wymioty u psa – rodzaje
Z racji tego, że przyczyn wymiotów jest wiele, różne są także ich rodzaje. Mogą one bowiem wynikać ze zwykłego błędu żywieniowego, mogą sygnalizować zatrucie pokarmowe, a mogą także zwiastować poważne choroby, w tym nowotwory. Dlatego kluczowe jest, aby określić powód nudności u psa. Pomaga w tym przyjrzenie się konsystencji zwymiotowanej treści. Choć nie jest to przyjemne, to jednak należy ocenić, czym pies zwymiotował, aby pomóc weterynarzowi znaleźć przyczynę problemów żołądkowych.
Bardzo istotne jest również to, czy mamy do czynienia z jednorazowym przypadkiem czy może dolegliwości towarzyszą psu już od jakiegoś czasu. Na tej podstawie można wyróżnić wymioty:
- jednorazowe (sporadyczne),
- ostre,
- przewlekłe.
Zazwyczaj gdy pies wymiotuje raz czy dwa, nie ma wielkiego powodu do niepokoju. Znacznie bardziej niebezpieczne są wymioty ostre lub przewlekłe, czyli trwające nawet przez kilka tygodni. Ogromnie osłabiają one psa, odwadniają go, a do tego wyraźnie pokazują, że coś bardzo niedobrego dzieje się w organizmie zwierzęcia.
Pies wymiotuje niestrawionym jedzeniem
Często zdarza się, że pies krótko po skończonym posiłku zwraca niemal całą jego zawartość. Dodatkowo – przy karmieniu suchą karmą – widoczne mogą być niepogryzione całe kulki karmy. Zazwyczaj wynika to ze zbyt łapczywego pochłaniania pokarmu. Niektóre psy nadmiernie ekscytują się jedzeniem, przez co połykają powietrze. Jeszcze inne osobniki cierpią na zaburzenia behawioralne i np. spożywają posiłek w tak dużym stresie, że nie są w stanie dobrze przełknąć jedzenia. W takich przypadkach warto popracować z behawiorystą nad uspokojeniem lękowego psa i nabraniem przez niego pewności siebie. Psy nadmiernie pobudzone na widok jedzenia również wymagają wyciszenia przed posiłkiem. U psów, które rzucają się jak szalone na miskę, warto wprowadzić karmienie ze specjalnej miski spowalniającej lub z maty węchowej. Taka mata węchowa dla psa pozwoli mu spokojnie znajdować ukryte kulki karmy i dokładnie je przegryzać.
Jeśli wymioty u psa po jedzeniu powtarzają się nagminnie, źródłem tego może być alergia pokarmowa. Pies może nie tolerować któregoś składnika karmy, może być również uczulony na dane mięso. Wówczas zaleca się dietę eliminacyjną i znalezienie odpowiedniej karmy dla psa alergika.
Pies wymiotuje pianą
Gdy pies zwymiotuje samą pianą, najczęściej jest to efekt choroby gardła. Stan zapalny w gardle i okolicy zmusza psa do odkrztuszania i kaszlu. Wymioty pianą nie angażują mięśni brzucha, stąd też brak treści żołądkowej. Pienistym wymiotom towarzyszy czasem także apatia i gorączka, co może sygnalizować także kaszel kennelowy u psa, czyli zakaźną chorobę układu oddechowego.
Czasem powodem wymiotów pianą jest także utknięcie sierści na podniebieniu lub w gardle. Pies stara się pozbyć kłaczka, który go łaskocze i podrażnia.
Pies wymiotuje żółcią
Bardziej niepokojące są wymioty żółcią lub żółtą pianą. Ich kolor wynika z obecności kwasów żołądkowych i żółci, czyli płynów, które mają wspomagać trawienie. Kwas żołądkowy produkowany jest w wyściółce żołądka, żółć natomiast wytwarzana jest w wątrobie, a następnie przechowywana w pęcherzyku żółciowym. Zatem wymioty zawierające żółć to sygnał ostrzegawczy, że coś złego dzieje się w organizmie. Mogą one wynikać bowiem z uszkodzenia wątroby, stanów zapalnych jelit i żołądka, zatrucia, zaburzenia w pracy nerek czy zapalenia trzustki.
Pies wymiotuje krwią
Nic dobrego nie zwiastują również wymioty krwią. Zawartość krwi może być oznaką krwotoku wewnętrznego lub groźnych chorób. Czasem jednak przyczyna może bardzo prozaiczna – skaleczenie w pysku i plucie krwią, co bywa mylone z wymiotami. Ważne, aby zwrócić uwagę na kolor i strukturę krwi. W zależności bowiem od przyczyny może być ona świeża i jasnoczerwona, skrzeprznięta i ciemnoczerwona bądź mocno nadtrawiona i przypominająca fusy z kawy.
Gdy pies wymiotuje krwią należy wziąć pod uwagę następujące przewlekłe przyczyny: nowotwory układu pokarmowego, zapalenie żołądka, nadkwasowość żołądka, owrzodzenia i nadżerki w żołądku lub dwunastnicy, choroby układu oddechowego, urazy przełyku, reakcja na leki, zaburzenia krzepliwości krwi. Krwawe wymioty u psa wymagają pilnej wizyty u weterynarza.
Pies wymiotuje na zielono
Zielony odcień zwróconej treści to najczęściej efekt zjedzenia dużej ilości trawy przez psa. Na ogół można dostrzec także niestrawione źdźbła trawy. Zazwyczaj nie jest to groźne, jeśli nie powtarza się nagminnie. Jeśli jednak nasz pies regularnie pochłania sporo trawy, a potem silnie wymiotuje, warto zastanowić się nad powodem. Psy owszem lubią sam smak trawy, czasem jednak rzucają się na trawę, ponieważ odczuwają mdłości. Wówczas należy dowiedzieć się, skąd biorą się te nudności i ciągota psa do trawy.
Zdarza się, że pies wymiotuje po zjedzeniu trawy.
Pies wymiotuje w aucie – choroba lokomocyjna
Jeśli nasz pies źle znosi podróż samochodem, cierpi na mdłości, a w konsekwencji wymioty, to z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy przyjąć, że ma chorobę lokomocyjną. Zaburzenia błędnika podczas jazdy mogą mocno uprzykrzyć zwierzęciu jazdę. Na szczęście choroba lokomocyjna u psa to nie wyrok. Istnieją bowiem specjalne leki na chorobę lokomocyjną, które u większości psów doskonale zdają egzamin. Dlatego też jeśli pies ma problemy podczas podróży, koniecznie skonsultujmy się z weterynarzem, by znaleźć odpowiednie rozwiązanie.
Wymioty u psa po narkozie
Dość częstym zjawiskiem są również nudności i wymioty u psa po przebytym zabiegu, a dokładniej po narkozie. Jeśli są to sporadyczne wymioty utrzymujące się maksymalnie do kilku godzin po znieczuleniu, nie ma powodów do obaw. Natomiast jeśli mdłości i torsje męczą psa dłużej, koniecznie zasięgnijmy porady lekarza weterynarii.
Pies ma odruchy wymiotne, ale nie wymiotuje
Zdarza się również, że pies ma odruchy wymiotne, ale nie wymiotuje przez długi czas. To niebezpieczna sytuacja, ponieważ może zwiastować obecność ciała obcego w przewodzie pokarmowym bądź też skręt żołądka. W obu przypadkach konieczna jest błyskawiczna reakcja i wizyta u weterynarza. Ciało obce może bowiem doprowadzić do uduszenia się psa lub podrażnienia części układu pokarmowego, co skutkować będzie krwotokiem. Natomiast skręt żołądka – jeśli nie zostanie opanowany chirurgicznie w ciągu kilku godzin – kończy się śmiercią zwierzęcia. Przy skręcie żołądka pies dodatkowo przyjmuje charakterystyczną postawę leżącą na boku, ma powiększony brzuch i typowy wypuk bębenkowy (pusty odgłos po pukaniu w brzuch).
Czasem opiekun myli puste wymioty z kaszlem. Może być to kaszel wywołany zapaleniem gardła czy chorobą zakaźną. Czasem jednak jest to oznaka zbierającej się wody w płucach, co również stanowi zagrożenie życia psa.
Wymioty u psa – leczenie
Z całą pewnością nigdy nie wolno bagatelizować wymiotów u psa. Poważne choroby często zaczynają się od okazjonalnych wymiotów, które potem przybierają na częstotliwości. Oczywiście nie ma powodów do paniki, gdy zwierzę raz na jakiś czas zwymiotuje niestrawioną karmą lub trawą, ale powtarzające się torsje są niepokojące. Zawsze warto powiedzieć weterynarzowi o przypadkach wymiotów. Należy także określić wtedy częstotliwość i intensywność wymiotów oraz wygląd. To da już lekarzowi obraz tego, co mogło przyczynić się do nudności.
Jeśli pies wymiotuje, to zwróćmy także uwagę na ewentualne inne objawy towarzyszące, jak biegunka, apatia, dyszenie, niezborność ruchowa czy osłabienie.
Wymioty u psa nie zawsze wymagają leczenia, ale na pewno warto monitorować, czy nie powtarzają się one za często. Jeśli zaś pies wymiotuje krwią lub żółcią, zawsze zaleca się dalszą diagnostykę. W pierwszym kroku weterynarz wykonuje badanie krwi (morfologia i biochemia) oraz sprawdza obraz na USG. Kolejne kroki zależą już od tego, co wyjdzie w podstawowych badaniach. Czasem konieczna jest bardziej szczegółowa diagnostyka (badanie krwi pod kątem chorób trzustki czy wątroby, badanie kału na obecność pasożytów, RTG czy nawet tomograf komputerowy).
Doraźne leczenie wymiotów polega na podaniu leków przeciwwymiotnych. Zastopują one odruch wymiotny i mdłości. Jeśli pies na skutek wymiotów nic nie je i mocno się odwodnił, konieczne będą kroplówki.
Sprzątanie po wymiotującym psie to nie lada wyzwanie.
Co robić, gdy pies wymiotuje – domowe sposoby
Kiedy pies wymiotuje to przede wszystkim należy zachować spokój i nie wpadać w panikę. Zdenerwowanie opiekuna tylko dodatkowo stresuje psa. Jeśli zauważymy, że pies zbiera się do wymiotów, możemy spróbować podłożyć psu pod pyszczek np. ręcznik papierowy. Uchroni to dywan lub materiał na kanapie przed silnym zabrudzeniem. Nie to jednak jest w tej chwili najważniejsze, liczy się komfort psa.
W sytuacji, gdy podejrzewamy zatrucie u psa, możemy podać mu węgiel aktywny, który ma za zadanie absorbować toksyczne substancje. Najlepiej profilaktycznie wcześniej ustalić z weterynarzem, jaka dawka węgla jest odpowiednia dla naszego psa. Przyjmuje się jednak, że powinno się podawać od 1 do 5 gramów na kilogram ciała psa.
Bardzo ważne jest, aby nie karmić psa zaraz po wymiotach. Cały układ pokarmowy musi odpocząć po silnych skurczach. Ponadto podanie za wcześnie posiłku może wywołać ponowne wymioty i jeszcze większe odwodnienie. Zaleca się zatem przegłodzić psa przez kilka godzin, a czasem nawet przez całą dobę. Następnie można podać psu lekkostrawny posiłek i zobaczyć, jak reaguje.
Jak usunąć plamy z wymiocin z kanapy?
W przypadku wymiotów u psa zawsze najważniejsze jest jego zdrowie i samopoczucie. To o niego w pierwszej kolejności się martwimy, a nie o zabrudzoną kanapę. Jeśli już jednak uda nam się opanować problem u ukochanego psa i czuje się on już lepiej, możemy przejść do sprzątnięcia zanieczyszczeń. Plamy z wymiocin nie tylko brzydko wyglądają, ale także brzydko pachną. W pierwszym kroku musimy dokładnie usunąć resztki pokarmu z kanapy. Najlepiej użyć do tego ręcznika papierowego. Uważajmy tylko, aby nie wcierać brudu w materiał. Jeśli zwymiotowane resztki są niewielkie, można ściągnąć je łyżką bądź nożem. Następnie delikatnie przykładamy papier ręcznikowy lub ściereczkę, aby wchłonąć nadmiar wilgoci.
Do wyczyszczenia plamy i pozbycia się nieprzyjemnego zapachu możemy użyć sody oczyszczonej z octem (1 łyżka sody zmieszana z octem jabłkowym pozostawiona na plamie na kilka minut), roztworu mydlanego (gąbka zmoczona w 1 łyżce płynu do mycia naczyń z ciepłą wodą) lub specjalnych środków do czyszczenia tapicerki meblowej. W każdym przypadku istotne jest, aby pozwolić wyczyszczonej plamie na swobodne wyschnięcie.
Posiadając w domu psa warto starannie przemyśleć dobór mebli i tkanin obiciowych. Zdecydowanie najlepszym wyborem będzie tkanina plamoodporna, która zapobiegnie wniknięciu plamy w głąb. Z takiej tkaniny też znacznie łatwiej usunąć wszelkie zanieczyszczenia. Na ogół takie tkaniny plamoodporne powstają w specjalne certyfikaty i są odporne na zwierzęta, ich pazury i ich wydzieliny.